भनिन्छ, अक्सर कर्पोरेट माफियाका ब्यापारीहरुको घरमा आफ्नो बाउको लास ढली रहेको हुँदा पनि सहानुभुतीबश दिन आउँने आफ्नो शुभेच्छुकहरुसंग उहीँ घाटा मुनाफाहरुको मात्र कुराकन्थ गर्छन् रे । अनि बैंकर्सहरु पनि यस्तो दलाली माफियाहरु हुन् , जो घाम लागेको बेला छाता ओढाई दिन्छन् र पानी परिरहेको बेला बन्द गरि दिन्छन् भनिन्छन् । त्यस्तै हामेरुँको देशका शासके नेताहरुलाई पनि देशमा संकटकाल विपत्ति मात्र आईलाग्नु पर्छ । उनेरुँको हकमा त यो उत्कृष्ट सर्प्राईज (बम्पर उपहार)पाए, भए जस्तै नै भई दिन्छ । त्यसपछी त येनारुँलाई त राहतै राहत । यता जनतालाई भने हृदय विदारक आहतै आहत । पिडादायी चोटैचोट । खतैखत । क्यानाम स्याँठा अब अझै नि दिन्छौ भोट..?
तेमेरुँ जनताले क्या सुन्दैछौ..? क्या बुझ्दैछौ नि..? जस्तो गुरु उस्तै चेला । ओली महाराजको क्याविनेटका मन्त्रीहरुको नि उस्तै थुतुनो चल्ने के । एउटा टपरटुईयाँ संचारमन्त्री थियो नि गोकुले । देश लुटेर टन्न अघाएसी उता ओलीको बालकोट दरबारमा ओलीको भजन किर्तनमा स्तुत्य अलाप गाउँदै रागमा भ्रष्टाचारको लय र ताल मिलाउँन कोरसको बान्कीहरुमा टाईमिङविट मिलाउँन मै अभ्यासरत छन् अहिले पनि । उनलाई भ्रष्ट कसुरदारी मन्त्रीको रूपमा राजकाज मुद्वा चलाईएन । उनको सांसद पदबाट बर्खास्त गरिएन । मन्त्री पदबाट राजीनामा चढाएसी उसको भ्रष्ट चरित्र क्लिन च्याट भई हाल्यो । आन्तः ओली सरकारनै न्यायलय अनि अख्तियारकर्ता नि उनै भएसी उसै नि क्लिन च्याट सफेद भई जान्छ नि । फेरि अर्का बोका बन्न पुगेका ब्याभीचारी नेता पुर्व सभामुख कृष्णबहादुर महरालाई पनि ओली न्यायलयले दुधले धोई दिएसी ऊनी पनि असल ईमान्दार नेताको रूपमा दर्ज भईहाले । उनको पनि सांसद पदको बचाँऊ गरि दिए । ऊनी हिजोमात्र (२६ बैसाक) बोके शीर ठाडो पारेर सांसद भवन छिरे । लाज शरम पचेका नकचराहरुलाई के बाल..? राजनीति नैतिकता मात्र भए सार्वजनिक विवाद हुँदा तत्कालै पदीय राजीनामा दिन सक्नु पथर््यो ।
देशमा डेढ महिना लामो Lock Down. लगाए । अनि भन्छ की देशको सप्पै जनतालाई भात ख्वाएर पाल्न सकिन्दैन् रे । अनि उसको थुतुनो फेरि जोत्छ र भन्छ, सरकार भनेको श्रोत होईन, खाली परिचालक मात्र हो रे । अब सप्पैलाई भात खुवाउँनु पर्यो भने, कर बढाउँनु पर्यो । कर तिर्नु पर्यो नि रे । उसले फेरि मुर्मुरिन्दै कहन्छ कि यो Lock Down.अवधीभर मात्र साँढे तीन अर्व रुपैयाँ सकियो रे । जुन रुपैयाँ हिजो अस्ती विश्व बैंक मार्फत ऋण लिएको थियो । सो रकम सबै स्वाहाभो रे के । उसले खर्च भएको भार ओकल्छ, जनतालाई भातमात्र एक अर्व रुपैयाँको खुवायो रे । बाफ रे..! त्यत्रो एक अर्व रुपैयाँको भातै खान पाएसी, यी श्रमजीवी, दीन दुस्खी, असहाय जनताले किन खानै पाएनौं । भोक भोकै भईयो भनेका हुन् नि..? खाते बनेका यी जनता हुन् की, यी सरकार हुन..? आन्तः फेरि सुनेको कि UN ले निस्शुल्क ऋण दिने सुचीमा नेपाललाई नि राखेको छ रे । फेरि पनि सरप्राईज । फेरि पनि ॐ नमोः स्वाहा ।
थुईक्क स्याँठाहरु हो.. एउटा सामान्य ब्यबस्थापन गर्ने कार्यमा रंगढंग छैन । जो चेन् परिचालक बनेको रे, जसले देश चलाको रे । बरु भनन, देशको ढुकुटीहरु भाग भण्डामा रित्याउँनलाई अर्थमन्त्रीको पदभार ग्रहण गरेको होईन र..? सरदर कस्को भागमा के कति पर्छ..? सो त्यतिको लागी न हो परिचालक बनेको । त्येंमी न राष्ट्रिय योजनाको प्रमुख हुँदा नै केही नाप्यौ । न गर्भनर हुँदा न त अर्थमन्त्री हुँदा नै केही खुत्त्याउँन सक्यौ..? उहीँ जनतालाई मुर्दा जस्तो बनाएर मुर्दा देशकै मुर्दा अर्थमन्त्रीको चोला न फेर्यौ । अर्थमन्त्रीको यो भोगचलन ज्याँदै अति भो । देशलाई सिर्फ खती मात्र भो । खाली जनताले तिर्ने राज्श्वकरलाई मात्र, देशको श्रोतनीति भएको देख्ने अनि कर प्रणालीचेन् बढाई मात्र रहेर असुली रहने । अनि यस्तो कलाहिन र सिर्जनात्मक चेत नभएको अर्थविदलाई यो देशको अर्थमन्त्री बनाईन्छ । उफ..! यतिको काम त यहीँ औंठाछापे बबुरो ज्याँनले नि गरि हाल्छ नि लै लै..!
जो चेन् सर्बहारा जनताका साम्यवादी शासकहरु हुने रे । जुन तेनारुँचेन् करोडौं मुल्यको गाडीहरुमा सवार गर्छन् र चौरासी ब्याञ्जनको परिकारहरु हसुर्दै लक्जरियर्स जीवनशैलीमा विन्दास बाँच्न चाहान्छन् । अनि दिनरात भोग बिलासमा रत्यौली खेल्दै रमाउँन मन पराउँछन् । यस्ता पाखण्डी चुतियाहरु रे। माक्स, लेनिन अनि माओबादका सच्चा बामपन्थी कम्युनिष्ट हुन् रे । देशमा तेमेरुँको कर्तुतहरु सबै नै सर्बाङगै त देखि सकियो । अब के ढाकछोप गरि टोपल्छौ ए कम्युनिष्टे शासकहरु हो.?सिंहदरबार, बालुवाटार, खुमलटार अनि बल्खुदरबार (अहिले धुम्बाराही)मा के आङमा लुगा लगाएर हिड्छौ के । काँग्रेस नि उहीँ ड्याङको मुला न हो । जो अहिले सत्तामा नहुनुको औडा पीडा छ । अन्तः तेमेरुँको आङमा लुगा भए नि के । नभए नि के । सर्बाङगै नाङगिएसी अर्थात नाङ्गो शरीर देखाएसी कपडाले आङ ढाक्नुको के अर्थ छ र..?
देशलाई Lock Down.लगायौ।अनि जनताकोचेन् Luck Block गर्यौ अनि आफू शासकहरुचेन् बहुत Lucky बन्यौ /भयौ । अहिले तेमेरुँको बेश्कनै घरझगडा भई रहेको छ । जुन देश र जनताको हकहितको निमित्त किमार्थ होइन । मात्र घोटालामा भागभण्डा नमिल्दाको रडाको न हो यो । यता विपक्षी प्रतिद्वन्दी काँग्रेस पनि उहीँ घरभित्र कै झगडामा तमसा देखाउँन उसलाई आतुर नै छ क्यारे । लाग्छ सत्तारुढ नेकपा.र विपक्षी काँग्रेस यसबेला घरभित्रको झैँ झगडामा को वलशाली हुने हो भन्नेमा तिब्र प्रतिस्पर्धाको रेस्लिङ चल्दैछ । जवकी येनारुँ देश कोरोना भाईरस(कोभिड(१९) को आँतकले अप्ठ्याउँदै गर्दाको यो महा–विपत्तीको घडीमा शोकमा डुबी रहेको समयताका आफ्नो मुर्दा भएका जनताको लाश छोप्ने एक त्यान्द्रो कात्रोहरुमाथी पनि मुनाफाको व्यापार गर्छौ । भनेसी तेमेरुँमा अबः कुनचेन् मानवताको शेष बाँकी रहेको होला के । जवकी घृणा गर्नुको लायक पनि छैनौ, भएनौ । कुन शब्दहरुले घृणाको तर्कहरु पेश गरौं..? लौ भनुँ त शुभेच्छुक कमाउँरेडहरु हो..???
अस्तु: कमाउँरेड शुभेच्छुक ज्युहरुको यो क्रान्तिकारी लाल सलाम पनि लाल मोहरमा बसाई सर्यो । फेरि लाल मोहरको पनि पदोन्नति भएसी, लाल महलमा स्थानन्तरण भो । अन्तः फेरि लाल महल पनि अझै थप बढुवाको भर्याङ उक्लेसी ऊ त फेरि लाल राजसिंहासनमा जंगे हिटलर यानेकी तानाशाहमा पो ग्वाम्मै बदलि भो हौउ । बल्ल पो थाह भो त, सर्बहारा जनताको साम्यबादी भनौंदा कम्युनिष्टे नेताहरुको शासकीय रुपको कालभैरव स्वरुप । हैट..! यो कम्युनिष्टराजमा उसै हिटलर, स्टालिन, माओत्सेतुङहरु नजन्मेका होईनन् नि । अनि त्यसैको नाभीबाट बीजाङकुरण भएका केपी.ओली जस्ता मरनच्याँसे कद भएकाहरु देश र जनताको बोझ, भारहरु भईकन पनि सत्तामा पुगेसी त्यसै नि शासकीय अहंकार देखाई हाल्छन् नि, कठै…!
भलैः देशमा Lock Down.लगाईनु ओली सरकारको प्रशंनिय कार्य मान्न सकिएला । जसले गर्दा कोरोनाले गर्ने अतिक्रमणको रोकथाम गर्नमा सघाउ पुर्यायो । तर देश र आफ्नो नागरिकजनमा यसले के कस्तो दुरगामी प्रभाव पार्यो भन्ने बिचरण गर्नमा सरकार ज्यादत्तर चुक्न पुग्यो । Lock Down.लगाएर सरकार भने मस्त किचेन क्याबिनेटको झैँ झगडामा तँ तँ र म म गर्दैमा दिनहरु बिताए । खाली पदीय लडाइँ र शक्ति हत्याउँने खेल नेपाली राजनीतिको प्रमुख सौन्दर्यचेत नै बनी सक्यो । शाह बंशीय राजतन्त्र हुँदै राणाकालीन सत्ता आरोहणदेखि अहिलेको संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रसम्मको राजनीति यात्रामा आईपुग्दाताकसम्म पनि नेपाली राजनीतिको मियो यहीँ शक्ति हत्याउने लडाइँमै खर्चिन्दै आएको छ । चीनमा कोरोनाले आक्रमण गर्दा त्यहाँका राष्ट्रपति सी जीनपिङ आफै अहोरात्र खटे । कोरोना संक्रमित रोगीहरु भएको क्वारेन्टाईन स्थल र आइसोलेसन कक्ष वा अस्पताल गए र भेटे । रोगीहरु र उपचाररत डाक्टर, स्वयंसेवी नर्सहरुलाई उर्जा औं प्रेरणा बाँडे ।
अन्तः हामेरुँको सरकार भने शासकीय अहंकारको रवाफ देखाएर बालुवाटारमा मस्त निधाउँछन् । अनि चौबिसै घण्टा आफ्नो ज्याँनको बाजी मारेर अहोरात्र खट्ने स्वयंसेवी डाक्टर, नर्स स्टापहरुलाई उल्टै पो कारबाही गर्ने, सरुवा गर्ने मन्त्रालयको कठघरामा उभ्याउने । अनि तलवभत्ता काट्नेसम्मको शासकीय उर्दीबक्स गर्छ । देश र नागरिकजनको सुरक्षाको निमित्त सेवारत कर्मचारीहरुको तलवभत्ता काटेर राज्यको ढुकुटीमा भण्डारण गर्ने । अनि तेमेरुँ शासकहरु भने एउटा पनि सिन्को नभाचीकनै तलव भत्ता घिची रहने । राहतकोषमा दिन नि कञ्चुस गर्ने । देश लुटेर तेमेरुँ नै रातारात अमिर बन्नु पर्ने । फेरि देशको आर्थिक ब्यायभारको भारचेन् यिनै कर्मचारीहरुले भोग्नु पर्ने..? उफ…! होईन तेमेरुँ कुन लोक र कुन समय पद्धतिको शासकहरु हौउ..? कि, सोर्हौ, सत्रौ, सताब्दीपुर्वको भन्ठानेका हौउ..? उधारो सत्ताको आयु लिएर, सोमरसको झोलमा हिटलर बन्ने फगत सपना नदेखे कै राम्रो हुनेछ । आफै त्यो भोग्ने अनि फेरि आफै त्यो सत्तामा पुगेसी त्यसैको पुरानाबृती छायाँ बन्ने औकात देखाई दिने..? यो महान भुलको सत्ताभोगको यात्रा ओली सरकारले नगरेकै सोर्हैआना मुनासिफ हुनेछ । बस् ..!
विट्यौंनीमा भन्नुपर्दा Lock Down.मा ओली सरकारले आफ्नो जनताको रक्षाको नाममा सेवा, सुबिधाहरु दिनु त दुर कि बात रहयो । बदलामा मानवीयताको भावकृत सहानुभुतीको लेपसम्म लगाउँन सकेनन् । त्यसता कयैंन दीनदुःखी, असहाय, रोगी अनि श्रमजीवी, विद्यार्थीहरुले बहुत टिठलाग्दो सास्तीहरु भोगे । वैदेशिक रोजगारमा गएका कयैंन युवापुस्ताहरुले यस्तो बिपत्तिमा आफ्नो देश र परिवारजन सम्झे । कतिले मेरो देश, मेरो सरकार भनेर आर्तनादले पुकार गर्दा पनि सरकार पत्थर जस्तै बनी रहयो । सरकार रक्षा कवजमा ढुंगाको मन बोकेर सिंपाहीको बर्दी पहिरियो र उल्टै भक्षक जस्तै बन्न पुग्यो । उहीँ आफ्ना नातेदार अनि पाटीका शुभेच्छुक हर्ताकर्ताहरुको भने क्षणभरमै उद्वारसंगै मान मनितो गरियो । अनि त्योसंग सम्बद्ध नभएकाहरुको बालमतलव नि राखेनन् । सरकारले खाली आफ्नाहरुलाई मात्र काखी च्याप्यो र असमान बिभेदकारी काम कार्बाही गरि रहयो ।
यसताका सरकारको निम्ति यो समय भनेको अवसर र चुनौंती दुबै नै थियो । भनिन्छ पुरुषार्थी मान्छेहरु, विपत्तीको घडीमा मात्र चिनिन्छन् रे । जसलाई अग्नि परिक्षाको रूपमा लिईने गरिन्छ । जसरी नम्बरी सुनलाई चिन्न, आगोमा पगाल्नै पर्छ । तवमात्र चिनिन्छ या छुट्टीन्छ रे । तर..! अफसोच भनौं या दुर्भाग्य, ओली सरकार यहाँ पनि बेश्कनै चुकी सक्यो । यो सुन्दर अवसरको चुनौंतीलाई सहि सलामत सदुपयोग गर्न सकेन । कम्तिमा आफ्नो गिर्दै गएको सरकारको शाख त बचाउँदै लान सक्थे । यसले थप परिपुर्ती गर्नमा त सघाउ पुर्याउन्थ्यो । त्यति विवेकसम्म प्रयोग गर्न उनले रत्ति चाहेनन् । बरु आफ्नो सत्ता र शक्तिको दुरुपयोग गर्दै स्वार्थको लागी राजनीति तिकडमको चलखेलमा पो खुलमखुल्ला कुनै रेस्लर खेलाडी झैं उत्रीयो । देश र नागरिकजन कोरोना भाईरसको त्रासदीले ईन्तु न चिन्तुको अवस्थामा लमतन्न हुँदै गएकोछ । यता सत्तारुढ नेकपामा भने अहिले आफ्नै घरभित्रको पाटी कवजमा गुटगत रेस्लिङ खेल्दैछन् । ओली सरकार र प्रचण्ड, माकुने, झल्लुहरुसंगको वीच । बिचरा बामदेव गौतमचेन् भकुण्डो र कण्डम दुबै जस्तै भएका छन् कठै..! कहिले ओलीले प्रयोग गर्छन् र ठोक्छन् । त कहिले यी प्रचण्ड, माकुनेले प्रयोग गर्छन् र ठोक्छन् । यिनको उपदेयता युज एण्ड थ्रो बाहेक पार्टीमा खासै गिन्ती राखेनन् । राजनीतिमा सोझो तर महत्वकांक्षी अवसरवादी नेताको रूपमा छवि बनाएका यी बामदेब, पार्टी पंक्तीमा शिर्षनेताहरुको गाईड लाईनमा शत्रु, मित्रु दुबैतिर क्रस म्याच बनी रहे । उनलाई बलिको बोको बनाउँनमा शिर्षनेताहरुलाई ज्यादत्तर सहजता बनि रहयो ।
फलतः नेपाली राजनीतिमा प्रजातन्त्र प्राप्तिको यो तीन दशक लामो सत्ताभोगको अभ्यासलाई समिक्षात्मक मुल्यांकन गर्ने हो भने काँग्रेस र कम्युनिष्टहरुलाई पाँच बर्षे दिंगो सत्ता कहिल्यै फाप्न सकेन । अतः काँग्रेसलाई वि.स. २०१५ मा दुईतिहाई बहुमत, वि.स.२०४८ र वि.स. २०५६ मा सामान्य बहुमतको सरकार प्राप्त गरेको थियो । भने कम्युनिस्ट घटकले यसपटक ओली सरकारको (२०७४) नेतृत्वको बहुमत सरकार चलाउँने लाईसेन्स प्राप्त गरेको हो । केही समय अघि यो उपेन्द्र यादव नेतृत्वको समाजबादी पाटीको सत्ता समर्थनका कारण दुईतिहाई बहुमतको सरकारमा परिणत भएको थियो । र ओली सरकारको शासकीय रवाफको दम्भको तापक्रम पनि उस्तै बढेको थियो । उसो त अहिले नि उस्तै दम्भीत छन् । तथापी सत्ता चलाउँने उनेरुँको क्षमतामै प्रश्नचिन्ह खडा भई सक्यो । अबको नेपाली राजनीतिमा यी दुई शक्तिशाली दलीय पार्टीहरुको विकल्प खोज्नु अनिबार्य शर्त जस्तै भई सकेको छ । फगत जनयुद्ध लडेर आएको क्रान्तिकारीको पार्टीको ट्याग बोकेको माओवादी पनि गतबर्ष २०७४ मा एमालेसंगै विलय भएर सती गएसी उसको पनि बैकल्पिक उपदेयता सदाको लागि अन्त्य भयो । तसर्थः देशको शासकीय स्वरुप र शासक फेरिनुको निर्बिकल्पै छैन् । शासकीय ब्यबस्थाको होर्डिङ बोर्डहरुमा नेमप्लेट राख्दैमा र नयाँ संविधानमा थप नयाँ अक्षरहरुको भण्डारण गरेर मात्र,संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र रत्तिभर स्थापीत बन्न सक्दैन । त्यसैले अबः यी बासी अनुहार भएका तर लोकतन्त्रका अनुदार शासके नेता र यी दलीय पार्टीहरु बदल्नु र फ्याँक्नुको नेपाली राजनीतिमा बिकल्पै छैन । त्यो कसरी र कहाँबाट सुरु होला..? जुन दिन नागरिकजनको उघ्रेको चेतना र समयको बेग्लै एकदिन अवस्य नि ल्याउँने छ । ईतिहास कहिल्यै पनि स्थिर भएर दही जस्तो जमी रहन सक्दैन । ताकी त्यो दोहोरी रहन्छ । अहिलेलाई यति बुझौं बस..!
दस्तखतः २७ बैसाक २०७७ शनिबार
माङसेबुङ पत्रीका शाखा कार्यालय, दमक, झापा
